EP02: อินเทอร์เน็ตและการสืบค้นข้อมูลเชิงเทคนิค

หัวข้อที่ 1: ความเข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับอินเทอร์เน็ตและเว็บไซต์

• ความแตกต่างระหว่าง Internet และ World Wide Web (WWW):
  • Internet: คือ เครือข่ายทางกายภาพขนาดใหญ่ที่เชื่อมต่อคอมพิวเตอร์ทั่วโลกเข้าด้วยกัน (เปรียบเสมือนโครงข่ายถนนทั่วประเทศ) ประกอบด้วย สายเคเบิล, Router, Server
  • WWW: คือ บริการหรือระบบข้อมูลที่ทำงานบนอินเทอร์เน็ต ประกอบด้วยหน้าเว็บต่างๆ ที่เชื่อมโยงกันด้วยไฮเปอร์ลิงก์ (เปรียบเสมือนบ้าน, ร้านค้า, อาคารต่างๆ ที่ตั้งอยู่ริมถนน)
• การถอดรหัสที่อยู่เว็บไซต์ (URL Breakdown):
  • ตัวอย่าง: https://www.allaboutcircuits.com/technical-articles/
  • https:// (Protocol): รูปแบบการสื่อสาร (s ย่อมาจาก secure หมายถึงมีการเข้ารหัส)
  • www (Subdomain): ส่วนหนึ่งของโดเมนหลัก
  • allaboutcircuits.com (Domain Name): ชื่อของเว็บไซต์ที่จดทะเบียน
  • /technical-articles/ (Path): ที่อยู่ของหน้าหรือโฟลเดอร์ที่เฉพาะเจาะจงภายในเว็บไซต์

หัวข้อที่ 2: เบื้องหลังการทำงานของ Search Engine (เช่น Google)

• กระบวนการ 3 ขั้นตอนหลัก:
  1. การรวบรวมข้อมูล (Crawling): Google ส่งโปรแกรมที่เรียกว่า “Spider” หรือ “Bot” ท่องไปในโลกอินเทอร์เน็ตตลอดเวลา โดยวิ่งไปตามลิงก์ต่างๆ เพื่อค้นหาหน้าเว็บใหม่ๆ และข้อมูลที่มีการอัปเดต
  2. การจัดทำดัชนี (Indexing): ข้อมูลทั้งหมดที่ Spider เจอ จะถูกนำมาจัดเก็บและแยกหมวดหมู่อย่างเป็นระบบในฐานข้อมูลขนาดยักษ์ (เปรียบเสมือนการทำดัชนีท้ายเล่มของหนังสือที่ใหญ่ที่สุดในโลก)
  3. การจัดอันดับผลลัพธ์ (Ranking): เมื่อเราพิมพ์คำค้นหา Google จะใช้สูตรลับที่เรียกว่า “อัลกอริทึม” เพื่อวิเคราะห์และจัดลำดับหน้าเว็บจากดัชนี โดยจะแสดงผลลัพธ์ที่คาดว่าตรงกับความต้องการและน่าเชื่อถือที่สุดขึ้นมาก่อน

หัวข้อที่ 3: คลังอาวุธและเทคนิคการสืบค้นขั้นสูง (Advanced Search Arsenal)

• "ค้นหาแบบตรงตัว": ใช้เมื่อต้องการค้นหาคำหรือวลีที่เรียงติดกันเท่านั้น เหมาะสำหรับค้นหาชื่อเฉพาะ, รุ่นของอุปกรณ์, หรือข้อความแจ้งเตือนข้อผิดพลาด (Error Message)
  • ตัวอย่าง: "schematic diagram for NE555 timer"
• filetype:ชนิดไฟล์: ใช้จำกัดผลการค้นหาให้แสดงเฉพาะไฟล์ประเภทที่ต้องการ ซึ่งมีประโยชน์มากในงานช่าง
  • ตัวอย่าง: ATmega328p datasheet filetype:pdf, project budget template filetype:xlsx
• site:เว็บไซต์: ใช้ค้นหาข้อมูลภายในเว็บไซต์ที่ระบุเท่านั้น เหมาะสำหรับค้นหาในเว็บผู้ผลิตหรือเว็บที่เรารู้ว่ามีข้อมูลที่ดี
  • ตัวอย่าง: op-amp basics site:ti.com, Arduino tutorial site:github.com
• -คำที่ต้องการตัดออก: ใช้เพื่อกรองผลลัพธ์ที่ไม่ต้องการออกไป
  • ตัวอย่าง: Raspberry Pi projects -video -youtube (เพื่อหาโปรเจกต์ที่เป็นบทความ ไม่ใช่วิดีโอ)
• * (Wildcard/ตัวแทน): ใช้แทนคำหรือตัวอักษรที่เราไม่แน่ใจ
  • ตัวอย่าง: datasheet for transistor BC* (เพื่อค้นหาทรานซิสเตอร์ในตระกูล BC ทั้งหมด)

หัวข้อที่ 4: เกณฑ์การประเมินความน่าเชื่อถือของแหล่งข้อมูล

• ใครคือผู้สร้าง? (Authority): ข้อมูลมาจากใคร? บริษัทผู้ผลิตโดยตรง (เช่น Intel, Microchip), เว็บไซต์ให้ความรู้ที่มีชื่อเสียง (เช่น SparkFun, Adafruit), หรือมาจากกระทู้ในเว็บบอร์ดที่ใครก็ไม่รู้มาตอบ
• ข้อมูลทันสมัยแค่ไหน? (Currency): บทความหรือ Datasheet ถูกเผยแพร่เมื่อไหร่? ข้อมูลเกี่ยวกับเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงเร็วอย่างไมโครคอนโทรลเลอร์ ความใหม่ของข้อมูลเป็นเรื่องสำคัญมาก
• วัตถุประสงค์คืออะไร? (Purpose): เว็บไซต์ต้องการจะให้ข้อมูล, สอน, หรือต้องการจะขายของ? มีความเอนเอียงหรือไม่?
• ความถูกต้องแม่นยำ (Accuracy): ข้อมูลที่พบตรงกับข้อมูลจากแหล่งที่น่าเชื่อถืออื่นๆ หรือไม่? มีการอ้างอิงที่เหมาะสมหรือไม่? แผนผังวงจรดูสมเหตุสมผลและวาดอย่างถูกต้องหรือไม่?